Z tego wpisu dowiesz się:
Jakie wartości odżywcze mają grzyby?
Czy grzyby są ciężkostrawne?
Czy dzieci mogą jeść grzyby?
Jakie grzyby są bezpieczne dla dziecka?
Co o grzybach w diecie dziecka mówią zalecenia?
Grzyby w diecie dziecka są bardzo kontrowersyjnym tematem. Nawarstwiło się wiele mitów, które nieświadomi rodzice sobie przekazują.
Rozprawmy się z nimi raz na zawsze 🙂
Mit 1. Grzyby są bezwartościowe i nie warto włączać ich do diety.
Staniemy w obronie kapeluszników. Grzyby, mimo iż składają się z dużej ilości wody (około 70%), zawierają też białko. Najwięcej go zawiera grzyb hodowlany, którym jest np. pieczarka. Borowiki zawierają go dwa razy więcej niż mięso wołowe (!).
Jakie jeszcze wartości odżywcze posiadają grzyby?
Grzyby są cennym źródłem witamin i minerałów. Zawierają m.in. miedź, potas, cynk, selen, magnez i witaminę D2 (1). To jedyne nieodzwierzęce źródło tej witaminy. Zawierają też spore ilości witaminy B i C. Najwięcej substancji mineralnych zawierają te grzyby, które rosną na drzewach (2,3,4).
Grzyby zawierają także substancje bioaktywne (5,6,7) , które chronią tkanki i mogą zapobiegać niektórym chorobom (m.in. redukując ryzyko chorób cywilizacyjnych). Do takich substancji należą obecne w grzybach glutation czy wspierające działanie układu odpornościowego beta-glukany.
To także bogactwo błonnika (8), który sprzyja rozwojowi mikroflory bakteryjnej w naszych jelitach i ułatwia wypróżnienia. Zmniejsza także ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego i obniża poziom cholesterolu.
Mit 2. Grzyby są bardzo ciężkostrawne.
Grzyby nie są bardziej ciężkostrawne niż niektóre ciężkostrawne warzywa. Zawierają po prostu dużo błonnika, tak jak np. fasola. Jednak w niewielkich ilościach, przyrządzone odpowiednio, nie powinny sprawiać kłopotów organizmowi. Znajdą się oczywiście takie brzuchy, którym one nie posłużą, ale tak jest przecież z wieloma produktami spożywczymi. Nie jest tak, że każdy, kto zje grzyby, odchoruje to ze wzdętym brzuchem.
Mit 3. Wszystkie grzyby są szkodliwe i zakazane dla dziecka.
Dziecku, co najmniej do 12 r.ż., nie podajemy grzybów leśnych ze względu na zbyt duże ryzyko zatrucia. I nie jest argumentem, że zbierał je wujek czy tato, który na grzybach zna się jak mało kto. Ani to, że tato to grzybiarz od lat i z zamkniętymi oczami odróżni czerwony kapelusz od brązowego i w ogóle nigdy się nie pomylił, a do tego zaopatruje w grzyby całą wieś i pół miasta. Bo i ten wujek czy tato może się pomylić, a ta pomyłka kosztuje zbyt wiele i nie jest warta smaku grzyba, choćby był najpiękniejszym maślakiem czy prawdziwkiem. Nie ma takiego łowcy grzybów, który by nie mógł popełnić błędu. I o tyle o ile organizm dorosłego jakoś tam da sobie radę z tym zatruciem, to organizm dziecka jest na to za słaby. Stanowczo odradzamy takie ryzyko.
Można jednak podać dziecku grzyby hodowlane takie jak pieczarki. Wprowadzamy je do diety dziecka tak, jak inne warzywa czy owoce, jednak nie na surowo. Są smaczne, wartościowe i można przygotować z nich wiele pysznych potraw. Pamiętaj jednak o tym, by podawać je, w odpowiedniej dla wieku i umiejętności dziecka, formie. Ważne jest także odpowiednie zbilansowanie posiłku, ponieważ grzyby są niskokaloryczne, dlatego zadbaj, by podać je z gęstymi odżywczo i energetycznie produktami.
Co o grzybach mówią zalecenia?
W polskich zaleceniach nie ma konkretnych wytycznych, co do wprowadzania do diety dziecka grzybów. Znajdziemy tam jedynie informację, że większość produktów (poza zakazanymi) można wprowadzić po 6 miesiącu życia. First Step Nutrition Trust sugeruje podanie grzybów hodowlanych w 10-12 miesiącu życia dziecka (9). Natomiast brytyjski NHS zaleca podanie grzybów hodowlanych, podobnie jak innych produktów, po 6 miesiącu.
Podsumowując
- Grzyby hodowlane można wprowadzić do diety niemowląt już po 6 miesiącu życia.
- Pamiętaj, by podać je w formie odpowiedniej do umiejętności dziecka.
- Grzybów hodowlanych nie podajemy dzieciom w formie surowej.
- Grzyby leśne w menu dziecka nie powinny pojawić się co najmniej do 12 roku życia. Nie wystarczy wyjąć z sosu, zupy, czy bigosu wrzuconego grzyba (trujące substancje są już przecież w potrawie).
W jakiej formie najlepiej podać grzyby podczas rozszerzania diety?
Struktura kapelusza grzyba może być trudna do pogryzienia dla niemowlęcia (zwłaszcza na początku rozszerzania diety), natomiast cylindryczny kształt trzonu przy odpowiednim rozmiarze może zwiększyć ryzyko zadławienia czy zakrztuszenia. Dlatego podawaj grzyby pokrojone na kawałki wielkości kęsa i pamiętaj o przecięciu trzonu tak, by w przekroju nie był okrągły.
Dla dzieci w wieku 6-12 miesięcy bezpieczna i wygodna do podania forma to na przykład zupa czy sos pieczarkowy do makaronu lub kaszy. Świetnie spiszą się muffinki z dodatkiem pieczarek lub omlet.
Starszym dzieciom można także podać pieczarki jako finger-food w postaci pieczonych plasterków czy ćwiartek.
Grzyby w diecie niemowlaka– nasze alaantkowe przepisy:
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o tym, co i w jakiej formie podać niemowlakowi podczas rozszerzania diety, zapisz się na nasz bardzo praktyczny webinar:
BLW od kuchni- czyli jak w praktyce karmić dziecko i rodzinę. Zapisy właśnie ruszyły!!!
Źródła:
- Glenn Cardwelli in., A Review of Mushrooms as a Potential Source of Dietary Vitamin D, 2018 Oct; 10(10): 1498.
- C. K. Cheung, “The nutritional and health benefits of mushrooms,” Nutr. Bull., vol. 35, no. 4, pp. 292–299, 2010.
- Mary Jo Feeneyi in., Mushrooms—Biologically Distinct and Nutritionally Unique, Nutr Today. 2014 Nov; 49(6): 301–307.
- Siwulski, K. Sobieralski, and I. Sas-Golak, “Wartość odżywcza i prozdrowotna grzybów,” Zywn. Nauk. Technol. Jakosc/Food. Sci. Technol. Qual., vol. 21, no. 1, pp. 16–28, 2014.
- Rajewska and B. Bałasińska, “Związki biologicznie aktywne zawarte w grzybach jadalnych i ich korzystny wpływ na zdrowie,” Postep. Hig Med Dosw Online, vol. 58, pp. 352–357, 2004.
- Jiao-Jiao Zhangi in, Bioactivities and Health Benefits of Mushrooms Mainly from China, 2016 Jul; 21(7): 938.
- Zhihong Reni in., White button mushroom enhances maturation of bone marrow-derived dendritic cells and their antigen presenting function in mice, J Nutr 2008 Mar;138(3):544-50. doi: 10.1093/jn/138.3.544.
- Muthukumaran Jayachandrani in., A Critical Review on Health Promoting Benefits of Edible Mushrooms through Gut Microbiota, Int J Mol Sci. 2017 Sep; 18(9): 1934.
- First Steps Nutrition Trust, “Eating well: the first year. A guide to introducing solids and eating well up to baby’s first birthday, ” 2015.
Wszystko to znajdziesz w jednym miejscu – naszym alaantkowymSKLEPIE.
A co z kurkami? Np. sos śmietanowo-kurkowy do kurczaczka?
nie rozumiemy pytania. Czy mozna je podac dziecku? Nie,
A dlaczego boczniaki można podać, a kurek już nie?
Boczniaki to nie są typowe grzyby leśne. Mają dużo więcej wartości a te kupne pochodzą z hodowli, podobnie jak pieczarki, więc ryzyko zatrucia jest praktycznie zerowe. Boczniaki są zaliczane do grzybów leczniczych.
A pieczarki od jakiego wieku
Wszystko jest w pošcie?
Z tego co zrozumiałam to kurki i inne grzyby leśne po 12 mc życia są ok?
Po 12 ROKU życia
Nie, nie napisaliście tego w poście. Nie podajemy żadnych grzybów przed ukończeniem 7-10 lat!!!
A po co te wykrzykniki? Nie napisałyśmy, bo napisałyśmy w poście, że do co najmniej 12 roku życia. Pozdrawiamy!
Po przeczytaniu komentarzy zastanawiam się czy w szkołach przestali uczyć czytać ?
Pozdrawiam dziewczyny. Jesteście Cudowne!
A ja mam pytanie z cyklu nie do końca mądrych 🙂 co z potrawami, gdzie grzyby leśne sa dodatkami? Typu kapusta z grzybami, krupnik z grzybami itp. Wiadomo, że grzyba nie dajemy, ale czy np taką kapustę, która „dotykala” się z grzybem, też nie? Te soki przechodzą sobą nawzajem, czy jednak już trochę przesadzam…? 😉
Wiesz, niby przesada, ale my nie dajemy.
Właśnie też się zastanawiałam, co z takimi potrawami, w ktoeych nawet tego grzyba nie wyczujemy. Coniektórzy do zupy wrzucają suszonego grzyba, ja nie chcę ryzykować, ale w rodzinie niektórzy tego nie rozumieją, że tak długo dzieci nie powinny jeść grzybów i roczniakowi chcą podać sos grzybowy a na wigilię pewnie grzybowej będę miała mu dać spróbować.
A co z grzybami kupionymi w sklepie mrożonymi czy suszonymi? Przecież jakąś kontrola zanim pójdzie do sprzedaży musi być ?
Pytanie czy sprawdzany jest dokładnie każdy grzyb, czy wybiórczo- czy warto ryzykować?
Moje pytanie odnosi sie do grzybów mun, czy można je podać np. rocznemu dziecku? takie są np. w mieszankach chińskich warzyw mrożonych?
Proszę spytać dietetyka, niestety nie orientuję się
Czy można dodawać grzyba do wywaru dla dziecka?
Nie.
A ja podaje mojej 5 latce raz w roku w sezonie surowe kurki. (oczywiście 1 szt. raz na jakiś czas ) Kurki mają właściwości przeciwpasożytnicze i wymiatają pasożyty z organizmu dzięki temu moje dziecko nigdy nie przyniosło owsików z przedszkola.
Takie są zalecenia, a decyzja zawsze należy do rodzica.
Moj nigdy nie jadł grzybów i też nigdy żadnych robaki nie złapał… więc nie ma pewności,.że to „dzięki temu”
Przyznam szczerze ze pierwszy raz słyszę o tym żeby grzyby podawać od 12 rż. Moje dzieci 7 i 9 lat jedzą pierogi z kapusta i grzybami już ładne pare lat. Czy oprócz ryzyka zatrucia które przy kupnych pierogach nie występuje istnieją jakieś inne przeciwskazania?
Tylko ryzyko zatrucia. Pewności raczej nigdy nie można mieć.
Nie do końca zgadzam się z tym tekstem. Rozmawiałam ostatnio na ten temat z gastroenterologiem i jeśli chodzi o grzyby to nie podejeny ich dzieciom do 12 mż tylko ze względu na ryzyko zatrucia ale przede wszystkim dlatego że wątroba u tak małych dzieci nie wydziela jakiegoś enzymu (pani doktor podała do ładna nazwę ale nie pamiętam niestety) który odpowiada miedzy innymi za trawienie grzybów i dlatego podanie jakichkolwiek grzybów leśnych czy hodowlanych jest niebezpieczne
Dzień dobry, dziękuję za post. Zastanawia nas też mimo wszystko czy można dziecku podać sos na bazie grzybów czy inne dania gdzie te grzyby się po prostu wyciągnie na bok? Z góry dziękuję za odp.
To jak z gotowaniem warzyw- wszystko przechodzi do wywaru, sosu. W przypadku grzybów także toksyny- w końcu taki sos czy bulion ma grzybowy aromat.
Teściowa dodaje 3 plasterki suszonego prawdziwka zawsze do rosołu? Czy nie podawać w takim razie go dziecku
Nie
Niestety w rodzinie spotkałam się z tekstem „przesadzasz” tyle razy, że po nocach mi się śni. Mam wrażenie, że dużo osób, nawet tu, w komentarzach, ma podejście „super, super, ale ta opinia mi się nie podoba, czy można jednak zmienić wytyczne? Bo te są bardzo niewygodne”
No trudno, będę uparcie trzymać się tego. Dzięki Dziewczyny za ogrom wiedzy, który przekazujecie!