
Wiele trudności, z którymi zmaga się dziecko podczas nauki jedzenia, to kwestie fizjologii. W większości te problemy mijają i są po prostu wytrenowane przez dziecko. Jednak nie zawsze tak jest. Czasami problem tkwi głębiej i trzeba poszukać pomocy u specjalisty.
Dzieci nie można „włożyć” w tabelki i sprawdzać czy wszystko „jest tak jak powinno”. Każde dziecko jest indywidualną jednostką, ma swój charakter, swoją wrażliwość sensoryczną, swoje tempo przyswajania zmian i nowości. Często podczas badania posługujemy się szerokimi widełkami czasowymi na osiągnięcie danej umiejętności. Nie oznacza to jednak, że pewne symptomy można lekceważyć – dziecko samo, bez pomocy, może sobie z nimi nie poradzić.
Logopeda, który zajmuje się trudnościami w karmieniu noworodka i niemowlaka to neurologopeda lub logopeda wczesnej interwencji. Wspierać go mogą specjaliści innych dziedzin, np.terapeuta integracji sensorycznej, terapeuta karmienia, gastroenterolog, psycholog itp.
Noworodek
Noworodek rodzi się z naturalną potrzebą pobierania pokarmu.
Nie oznacza to jednak, że każdy noworodek od razu poradzi sobie z jedzeniem. Warto skonsultować się z neurologopedą kiedy:
- Noworodek nie ma prawidłowego odruchu ssania. Czasem odruchu ssania nie ma w ogóle (szczególnie narażone są dzieci urodzone przedwcześnie).
- Podczas jedzenia piersi lub butelki maluch pręży się, łyka dużo powietrza, jedzenie sprawia mu wyraźną trudność.
- Mama ma poranione brodawki.
- Jedzenie trwa bardzo długo, nie dlatego, że nasz maluszek lubi się poprzytulać, ale dlatego, że nie ma już siły pobierać pokarmu, a ciągle jest głodny. Wtedy nie śpi spokojnie, tylko płacze, marudzi – wyraźnie daje znak, że coś jest nie tak.
Neurologopeda oceni napięcie mięśniowe, odruch ssania, zbada dokładnie jamę ustną, zapewne poprosi o nakarmienie dziecka w jego obecności.
Ankyloglosja, czyli skrócenie wędzidełka podjęzykowego może, ale nie musi być przyczyną powyższych trudności.
Warto pamięć, że zabieg frenotomii jest zabiegiem chirurgicznym w jamie ustnej i nie dokonuje się go bez wyraźnej konieczności. Jednocześnie trzeba pamiętać, że wędzidełka nie da się w żaden sposób rozmasować. Dlatego tak ważna w tym przypadku jest ocena specjalisty – czy trudności wynikają z krótkiego wędzidełka i czy zabieg jest konieczny.

Niemowlę
Kolejnym bardzo ważnym etapem w życiu całej rodziny jest moment rozszerzania diety. Dziecko na ten etap musi być gotowe. Pomimo zaleceń rozszerzania diety od 6 miesiąca zdarza się, że dziecko decyduje się na sięgnięcie po pokarm dużo później. Potrzebuje więcej czasu. To naturalne. Pewne sytuacje powinny jednak skłonić do konsultacji ze specjalistą:
- Dziecko próbuje pobierać pokarm, ale bez względu na konsystencję, smak jedzenie kończy się wymiotami. Warto w tej sytuacji sprawdzić odruch wymiotny (czy nie jest wygórowany). Przyczyną mogą być też ujawniające się alergie pokarmowe.
- Mocno i często krztusi się. Nie akceptuje żadnych grudek w pokarmie. Wszystko, pomimo upływu czasu musi być dokładnie zmiksowane.
- Nie potrafi prawidłowo pobrać pokarmu z łyżeczki.
- Nie potrafi prawidłowo gryźć i żuć. Pokarmy, które trudniej pogryźć nie są akceptowane. W czasie jedzenia dziecko je wypluwa, krztusi się nimi, a w konsekwencji nie chce po nie sięgać.
- Nie chce brać jedzenia do ręki. Nie kieruje ręki z jedzeniem w stronę jamy ustnej. Przyczyny mogą leżeć w nadwrażliwościach sensorycznych.
Warto pamiętać, że poprzez prawidłowe jedzenie i picie dziecko buduje swoją bazę pod prawidłowy rozwój mowy. Samodzielne jedzenie, picie ze słomki, otwartego kubka, prawidłowe gryzienie i żucie wzmacnia cały aparat artykulacyjny. Jest to też doskonały moment na ćwiczenia motoryki małej, kolejnej wielkiej bazy pod rozwój mowy.
Reprezentacja ręki w naszym mózgu jest ogromna.
To jak pracuje, jak toleruje nowości, różne faktury, konsystencje, jaka jest koordynacja ręka – oko, jest bardzo ważne nie tylko w kontekście jedzenia, ale również całego rozwoju dziecka.

Wczesne rozpoznanie problemu i adekwatna pomoc to zapobieganie problemowi zaburzeń jedzenia a w przyszłości mowy i pomoc dziecku w prawidłowym rozszerzaniu diety.
Dziecko, które nie chce jeść NIE JEST NIEJADKIEM! Ma problem lub nie ma odpowiedniego narzędzia, by jeść lub uczyć się jeść.
Tekst Marta Walkiewicz – Neurologopeda kliniczny, terapeutka ręki, pedagog.
Wszystko to znajdziesz w jednym miejscu – naszym alaantkowymSKLEPIE.
Witam, chciałam się tylko upewnić czy jeżeli dziecko chętnie sięga po jedzenie, ale nie przełyka i trzyma je w buzi też powinno skłonić do wizyty do neurologopedy?Córka ma teraz 7,5 miesiąca, a rozszerzamy dietę od półtora miesiąca.
Zawsze warto skonsultować ze specjalistą, gdy coś nas niepokoi.
A może możecie poradzić coś na to, że próbuje dawać narazie papki maluszkowi 6mcy i na kilka tygodni prób tylko kilka razy otworzył buźkę żeby faktycznie zjeść. Pozostałe razy łyżeczka trafiła do buzi gdy otwieral ja z innego powodu i jakby nie wypluwa już tego,coś przememła. Jak zachęcić go do otwarcia buźki czy zdecydować się na kawałki?
Spróbuj z kawałkami. Jeśli to nie pomoże, to warto chwilę zaczekać. Nie każde dziecko jest gotowe na rozszerzanie diety zaraz po skończonym 6mcu,
Dzień dobry jak można na nowo nauczyć dziecko jeść z butelki mleko gdy było 8 miesięcy w szpitalu po operacji karmione sonda??
To musi ocenić neurologopeda.
A kiedy powinienem udać się z niemowlakiem na konsultacje – dziecko ma 1 miesiąc i ma mocno cofnięta bródkę 🙁
Każdy moment jest dobry. Jeśli tylko coś niepokoi warto skonsultować- część rzeczy to fizjologia, ale to najpewniej określi np. neurologopeda. Jeśli sa problemy z jedzeniem, to warto jak najszybciej.
Czy jeśli niemowlę 8 miesięczne stale chowa dolna wargę, warto udać się do logopedy? Górna warga zdecydowanie bardziej wystaje. Dolnej prawie nie widac, jest można powiedzieć wciągana. Z jedzeniem nie ma raczej problemów. Piers ssie ładnie. Z łyżeczka tez sobie radzi….
Zawsze dobrze skonsultować- pytanie czy to rodzaj zabawy, czy taka pozycja jest na stałe, a jeśli na stałe to z czego wynika i jakie niesie konsekwencje.
Witam,
Czy mogą Panie polecić jakiegoś dobrego neurologopedę z Krakowa. Z góry dziękuje.
Z Krakowa nie kojarzymy, ale warto popytać na lokalnych grupach dla mam.
Niestety nie kojarzymy, ale popytaj na lokalnych grupach dla mam.
Czy neurolokopeda zajmuje się tylko niemowlakami? Co z 4latkiem niejadkiem?
Nie tylko, neurologopeda i dorosłym się zajmie. U 4latka to może być także kwestia neofobii żywieniowej: https://alaantkoweblw.pl/moje-dziecko-jest-niejadkiem-czy-to-juz-neofobia/
A jesli dziecko jadlo, ladnie przeszlo etap rozszerzania diwty, probowalo wszystkiego, jadlo obiadki i nagle przestalo, je tylko chlebek z maslem, frytki, ser i kilka jeszcze innych produktow, uwielbia mleko i jogurty… to gdzie szukac pomocy, czy to minie
2-latek to już może wchodzić w wiek neofobii żywieniowej. Zobacz tu: https://alaantkoweblw.pl/moje-dziecko-jest-niejadkiem-czy-to-juz-neofobia/
A co jeśli dziecko przy rozszerzaniu diety pięknie jadlo wręcz cudownie i nagle w momencie jak skonczylo roczek odmawia prawie wszystkiego ? W jednym tygodniu np je normalnie batat i nagle po 2 tyg nie… jedyne czego nie odmawia to piesi… nie wiem czy to taki etap czy już trzeba działać…synek ma teraz 16msc. Moim zdaniem je bardzo mało i ciągle powtarzające się rzeczy
Może być etap taki, to dosyć częste. Czasem jest jakaś okresowa przyczyna, którą trudno uchwycić.