
Wiele trudności, z którymi zmaga się dziecko podczas nauki jedzenia, to kwestie fizjologii. W większości te problemy mijają i są po prostu wytrenowane przez dziecko. Jednak nie zawsze tak jest. Czasami problem tkwi głębiej i trzeba poszukać pomocy u specjalisty.
Dzieci nie można „włożyć” w tabelki i sprawdzać czy wszystko „jest tak jak powinno”. Każde dziecko jest indywidualną jednostką, ma swój charakter, swoją wrażliwość sensoryczną, swoje tempo przyswajania zmian i nowości. Często podczas badania posługujemy się szerokimi widełkami czasowymi na osiągnięcie danej umiejętności. Nie oznacza to jednak, że pewne symptomy można lekceważyć – dziecko samo, bez pomocy, może sobie z nimi nie poradzić.
Logopeda, który zajmuje się trudnościami w karmieniu noworodka i niemowlaka to neurologopeda lub logopeda wczesnej interwencji. Wspierać go mogą specjaliści innych dziedzin, np.terapeuta integracji sensorycznej, terapeuta karmienia, gastroenterolog, psycholog itp.
Noworodek
Noworodek rodzi się z naturalną potrzebą pobierania pokarmu.
Nie oznacza to jednak, że każdy noworodek od razu poradzi sobie z jedzeniem. Warto skonsultować się z neurologopedą kiedy:
- Noworodek nie ma prawidłowego odruchu ssania. Czasem odruchu ssania nie ma w ogóle (szczególnie narażone są dzieci urodzone przedwcześnie).
- Podczas jedzenia piersi lub butelki maluch pręży się, łyka dużo powietrza, jedzenie sprawia mu wyraźną trudność.
- Mama ma poranione brodawki.
- Jedzenie trwa bardzo długo, nie dlatego, że nasz maluszek lubi się poprzytulać, ale dlatego, że nie ma już siły pobierać pokarmu, a ciągle jest głodny. Wtedy nie śpi spokojnie, tylko płacze, marudzi – wyraźnie daje znak, że coś jest nie tak.
Neurologopeda oceni napięcie mięśniowe, odruch ssania, zbada dokładnie jamę ustną, zapewne poprosi o nakarmienie dziecka w jego obecności.
Ankyloglosja, czyli skrócenie wędzidełka podjęzykowego może, ale nie musi być przyczyną powyższych trudności.
Warto pamięć, że zabieg frenotomii jest zabiegiem chirurgicznym w jamie ustnej i nie dokonuje się go bez wyraźnej konieczności. Jednocześnie trzeba pamiętać, że wędzidełka nie da się w żaden sposób rozmasować. Dlatego tak ważna w tym przypadku jest ocena specjalisty – czy trudności wynikają z krótkiego wędzidełka i czy zabieg jest konieczny.

Niemowlę
Kolejnym bardzo ważnym etapem w życiu całej rodziny jest moment rozszerzania diety. Dziecko na ten etap musi być gotowe. Pomimo zaleceń rozszerzania diety od 6 miesiąca zdarza się, że dziecko decyduje się na sięgnięcie po pokarm dużo później. Potrzebuje więcej czasu. To naturalne. Pewne sytuacje powinny jednak skłonić do konsultacji ze specjalistą:
- Dziecko próbuje pobierać pokarm, ale bez względu na konsystencję, smak jedzenie kończy się wymiotami. Warto w tej sytuacji sprawdzić odruch wymiotny (czy nie jest wygórowany). Przyczyną mogą być też ujawniające się alergie pokarmowe.
- Mocno i często krztusi się. Nie akceptuje żadnych grudek w pokarmie. Wszystko, pomimo upływu czasu musi być dokładnie zmiksowane.
- Nie potrafi prawidłowo pobrać pokarmu z łyżeczki.
- Nie potrafi prawidłowo gryźć i żuć. Pokarmy, które trudniej pogryźć nie są akceptowane. W czasie jedzenia dziecko je wypluwa, krztusi się nimi, a w konsekwencji nie chce po nie sięgać.
- Nie chce brać jedzenia do ręki. Nie kieruje ręki z jedzeniem w stronę jamy ustnej. Przyczyny mogą leżeć w nadwrażliwościach sensorycznych.
Warto pamiętać, że poprzez prawidłowe jedzenie i picie dziecko buduje swoją bazę pod prawidłowy rozwój mowy. Samodzielne jedzenie, picie ze słomki, otwartego kubka, prawidłowe gryzienie i żucie wzmacnia cały aparat artykulacyjny. Jest to też doskonały moment na ćwiczenia motoryki małej, kolejnej wielkiej bazy pod rozwój mowy.
Reprezentacja ręki w naszym mózgu jest ogromna.
To jak pracuje, jak toleruje nowości, różne faktury, konsystencje, jaka jest koordynacja ręka – oko, jest bardzo ważne nie tylko w kontekście jedzenia, ale również całego rozwoju dziecka.

Wczesne rozpoznanie problemu i adekwatna pomoc to zapobieganie problemowi zaburzeń jedzenia a w przyszłości mowy i pomoc dziecku w prawidłowym rozszerzaniu diety.
Dziecko, które nie chce jeść NIE JEST NIEJADKIEM! Ma problem lub nie ma odpowiedniego narzędzia, by jeść lub uczyć się jeść.
Tekst Marta Walkiewicz – Neurologopeda kliniczny, terapeutka ręki, pedagog.
Wszystko to znajdziesz w jednym miejscu – naszym alaantkowymSKLEPIE.
Witam, chciałam się tylko upewnić czy jeżeli dziecko chętnie sięga po jedzenie, ale nie przełyka i trzyma je w buzi też powinno skłonić do wizyty do neurologopedy?Córka ma teraz 7,5 miesiąca, a rozszerzamy dietę od półtora miesiąca.
Zawsze warto skonsultować ze specjalistą, gdy coś nas niepokoi.
A może możecie poradzić coś na to, że próbuje dawać narazie papki maluszkowi 6mcy i na kilka tygodni prób tylko kilka razy otworzył buźkę żeby faktycznie zjeść. Pozostałe razy łyżeczka trafiła do buzi gdy otwieral ja z innego powodu i jakby nie wypluwa już tego,coś przememła. Jak zachęcić go do otwarcia buźki czy zdecydować się na kawałki?
Spróbuj z kawałkami. Jeśli to nie pomoże, to warto chwilę zaczekać. Nie każde dziecko jest gotowe na rozszerzanie diety zaraz po skończonym 6mcu,
Dzień dobry jak można na nowo nauczyć dziecko jeść z butelki mleko gdy było 8 miesięcy w szpitalu po operacji karmione sonda??
To musi ocenić neurologopeda.
A kiedy powinienem udać się z niemowlakiem na konsultacje – dziecko ma 1 miesiąc i ma mocno cofnięta bródkę 🙁
Każdy moment jest dobry. Jeśli tylko coś niepokoi warto skonsultować- część rzeczy to fizjologia, ale to najpewniej określi np. neurologopeda. Jeśli sa problemy z jedzeniem, to warto jak najszybciej.
Czy jeśli niemowlę 8 miesięczne stale chowa dolna wargę, warto udać się do logopedy? Górna warga zdecydowanie bardziej wystaje. Dolnej prawie nie widac, jest można powiedzieć wciągana. Z jedzeniem nie ma raczej problemów. Piers ssie ładnie. Z łyżeczka tez sobie radzi….
Zawsze dobrze skonsultować- pytanie czy to rodzaj zabawy, czy taka pozycja jest na stałe, a jeśli na stałe to z czego wynika i jakie niesie konsekwencje.
Witam,
Czy mogą Panie polecić jakiegoś dobrego neurologopedę z Krakowa. Z góry dziękuje.
Z Krakowa nie kojarzymy, ale warto popytać na lokalnych grupach dla mam.
Niestety nie kojarzymy, ale popytaj na lokalnych grupach dla mam.
Czy neurolokopeda zajmuje się tylko niemowlakami? Co z 4latkiem niejadkiem?
Nie tylko, neurologopeda i dorosłym się zajmie. U 4latka to może być także kwestia neofobii żywieniowej: https://alaantkoweblw.pl/moje-dziecko-jest-niejadkiem-czy-to-juz-neofobia/
A jesli dziecko jadlo, ladnie przeszlo etap rozszerzania diwty, probowalo wszystkiego, jadlo obiadki i nagle przestalo, je tylko chlebek z maslem, frytki, ser i kilka jeszcze innych produktow, uwielbia mleko i jogurty… to gdzie szukac pomocy, czy to minie
2-latek to już może wchodzić w wiek neofobii żywieniowej. Zobacz tu: https://alaantkoweblw.pl/moje-dziecko-jest-niejadkiem-czy-to-juz-neofobia/
A co jeśli dziecko przy rozszerzaniu diety pięknie jadlo wręcz cudownie i nagle w momencie jak skonczylo roczek odmawia prawie wszystkiego ? W jednym tygodniu np je normalnie batat i nagle po 2 tyg nie… jedyne czego nie odmawia to piesi… nie wiem czy to taki etap czy już trzeba działać…synek ma teraz 16msc. Moim zdaniem je bardzo mało i ciągle powtarzające się rzeczy
Może być etap taki, to dosyć częste. Czasem jest jakaś okresowa przyczyna, którą trudno uchwycić.
Czy zdarza sie, ze niemowle 8m na widok łyżeczki nie chce otworzyc buzi a jak już otworzy to ma odruch wymiotny, natomiast „rzuca” sie na normalne jedzenie i najchętniej by mi wyrwało to jedzenie z ręki? Dodam, ze je łapczywie, co mnie bardzo stresuje przy blw.
To normalne. Pozwól jeść rączkami.